Ήταν τον Σεπτέμβριο του 2003, όταν το Προεδρείο του Ο.Σ.Α. σε συνεννόηση με τους Τοπικούς Συντονιστές του Προγράμματος «Προαγωγής της Στοματικής Υγείας του Ελληνικού Πληθυσμού» [που διοργανώθηκε από την Ε.Ο.Ο. με την χορηγία της Colgate] αποφάσισε, στα πλαίσια της παραπάνω συνεργασίας, να υλοποιήσει ένα πρόγραμμα Προαγωγής της Στοματικής Υγείας στις Θεραπευτικές Κοινότητες που περιλαμβάνονται στα όρια δράσης του Συλλόγου.

Η πρώτη φάση του προγράμματος, η οποία διήρκησε ένα έτος (2003-2004), μπορεί να περιγραφεί ως περίοδος προετοιμασίας. Σε αυτή την χρονική περίοδο, έγινε προσπάθεια διερεύνησης και προσδιορισμού του πλαισίου μέσα στο οποίο επρόκειτο να υλοποιηθεί η παρέμβαση. Έτσι, χρειάστηκε να απαντηθούν μία σειρά από ερωτήματα, προκειμένου να υπάρξει μία, όσο το δυνατόν, πληρέστερη και καθαρή καταγραφή του πεδίου. Τα ερωτήματα αυτά ήταν:

Σε ποιους απευθύνεται το πρόγραμμα (ποια είναι η ομάδα-στόχος);

Στα προγράμματα προαγωγής της υγείας, στόχος είναι η ευαισθητοποίηση της κοινότητας στα ζητήματα της υγείας και στην πρόληψη της ασθένειας. Όπου, ως κοινότητα εννοείται το ευρύτερο σύνολο των κοινωνικών ομάδων που, κάθε φορά, χρειάζεται να ενεργοποιηθεί προς την κατεύθυνση της αποτελεσματικής συμμετοχής και της ανάπτυξης δεξιοτήτων για την λήψη αποφάσεων και την βελτίωση της υγείας. Για παράδειγμα, ένα πρόγραμμα προαγωγής της στοματικής υγείας στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση, θα έχει ως ομάδα-στόχο όχι μόνο τον μαθητικό πληθυσμό αλλά και το εκπαιδευτικό προσωπικό, το προσωπικό των κυλικείων, τους γονείς, τους επαγγελματίες της υγείας στην περιοχή, τους χώρους μαζικής εστίασης (παιδικές χαρές κ.ά), την Δημοτική Αρχή και όποιους άλλους φορείς κριθεί ότι σχετίζονται με το πρόγραμμα, στην συγκεκριμένη περιοχή, το συγκεκριμένο χρονικό διάστημα κλπ. Στην περίπτωση του προγράμματος στις Θεραπευτικές Κοινότητες, η κεντρική ομάδα-στόχος επρόκειτο να είναι οι όχι-εν-ενεργεία χρήστες (μέλη των Κοινοτήτων), οι οποίοι βρίσκονται στις Κοινότητες, προκειμένου να βοηθηθούν στην προσπάθειά τους να απεξαρτητοποιηθούν από την χρήση ουσιών. Άλλες ομάδες επρόκειτο να είναι το θεραπευτικό προσωπικό των Κοινοτήτων (ψυχολόγοι, κοινωνικοί λειτουργοί κ.ά) και η οδοντιατρική κοινότητα (επαγγελματίες της στοματικής υγείας, ακαδημαϊκή κοινότητα κ.ά).

Ποιες ανάγκες καλύπτει;

Καθώς δεν υπάρχουν ερευνητικά δεδομένα, τα οποία να δίνουν μία σαφή εικόνα των γνώσεων και των απόψεων των ατόμων της ομάδας-στόχου σχετικά με τα ζητήματα της στοματικής υγείας, θεωρήθηκε ότι οι απόψεις τους δεν αποκλίνουν σημαντικά από τις αντίστοιχες του γενικού πληθυσμού. Έτσι, όπως και σε κάθε άλλη ομάδα του πληθυσμού, ανάγκες ενημέρωσης, εκπαίδευσης και ευαισθητοποίησης για θέματα σχετικά με την φροντίδα της στοματικής υγείας και τα νοσήματα του στόματος γενικότερα, θα μπορούσαν να απαντηθούν από ένα πρόγραμμα προαγωγής στοματικής υγείας. Μετά, όμως, από μία σειρά συναντήσεων με διάφορους φορείς και ιδιώτες (όπως οδοντιάτρους οι οποίοι παρέχουν φροντίδα σε άτομα που κάνουν χρήση ουσιών, υπεύθυνους θεραπευτικών κοινοτήτων, εκπροσώπους προγραμμάτων απεξάρτησης, εκπροσώπους μη κυβερνητικών οργανώσεων κ.ά) έγινε σαφές ότι τα ζητήματα της στοματικής υγείας είναι από τα πιο συχνά αναφερόμενα προβλήματα υγείας των ατόμων που κάνουν/ έκαναν χρήση ουσιών και, ως εκ τούτου, μία παρέμβαση με αντικείμενο την στοματική υγεία θα είχε, πιθανότατα, μεγάλο ενδιαφέρον.