Η ιστορία με την οργάνωση των υπηρεσιών πρωτοβάθμιας οδοντιατρικής φροντίδας στο δημόσιο, είναι τόσο παλιά, όσο και το ΕΣΥ. Εδώ όμως και 3 χρόνια ξεκίνησε μια νέα προσπάθεια, όπως θα διαπιστώσει κάποιος, προσέχοντας το κείμενο που έχει αναρτηθεί για διαβούλευση από το 2011 (κείμενο που έχει ταξιδέψει στα γραφεία της Ελληνικής Οδοντιατρικής Ομοσπονδίας, στους ‘διαδρόμους’ του υπουργείου υγείας και από εκεί, στο γραφείο κάποιου γενικού γραμματέα, σε χέρια συναδέλφων και μη και σε όποιους το έχουν διαβάσει από την Αφετηρία…)

To make the long story short, αυτό που ζητάμε είναι η οργάνωση των δημόσιων οδοντιατρικών υπηρεσιών με στόχο την πρόληψη της στοματικής υγείας του πληθυσμού (αγωγή και προαγωγή της στοματικής υγείας) και την οδοντιατρική φροντίδα για τις ηλικίες 0-18 ετών.

Γιατί; θα αναρωτηθεί κάποιος. Γιατί ξέρουμε ότι είναι ο μόνος επιστημονικά σωστός, κοινωνικά δίκαιος και απόλυτα ενδεδειγμένος τρόπος να ανταποκριθεί ένα σοβαρό σύστημα υγείας και όχι διαχείρισης της ασθένειας -το οποίο σέβεται τον φορολογούμενο- στα ζητήματα προστασίας της στοματικής υγείας του πληθυσμού.

Όπου, προστασία ΔΕΝ σημαίνει αποκατάσταση. Προστασία σημαίνει, κυρίως, πρόληψη. Η οδοντιατρική επιστήμη έχει προσφέρει μετρήσιμη βελτίωση των δεικτών στοματικής υγείας, διαμέσου οργανωμένων οδοντιατρικών προγραμμάτων, σε πολλές χώρες του κόσμου. Ακόμα και στη δική μας, με ορισμένες διακυμάνσεις σε σχέση με τον τόπο αλλά και την εθνικότητα.

Θα αναρωτηθεί κάποιος άλλος: και γιατί δεν έχει συμβεί αυτό, τα προηγούμενα χρόνια;

Πρώτος και βασικός λόγος, είναι η αντίληψη που έχει καλλιεργηθεί στον  οδοντιατρικό κλάδο για την φροντίδα της στοματικής υγείας, η οποία περιορίζεται (ή εκτείνεται, εξαρτάται πώς το βλέπει κάποιος) στην αποκατάσταση της βλάβης και όχι στην αποτροπή της εμφάνισης της. Αυτό επιβάλλεται, ήδη, από τα πρώτα χρόνια της εκπαίδευσης και επιβεβαιώνεται αργότερα κατά την άσκηση της οδοντιατρικής.

Σαν δεύτερη αιτία, μπορεί να αναφερθεί η αδυναμία να απαντηθεί το ερώτημα: τίνος ευθύνη είναι η προστασία της στοματικής υγείας του πληθυσμού; Δηλαδή, ποιοί όφειλαν να είχαν προτείνει/σχεδιάσει/υλοποιήσει ένα βιώσιμο σύστημα δημόσιας οδοντιατρικής φροντίδας; Μην είναι των οδοντιάτρων; Δηλαδή της Ελληνικής Οδοντιατρικής Ομοσπονδίας; Των κατά τόπους Συλλόγων; Των οδοντιατρικών σχολών; Του υπουργείου υγείας και των κατά τόπους υπηρεσιών; Μήπως η τοπική αυτοδιοίκηση όφειλε να διεκδικήσει πόρους για την οργάνωση τέτοιων υπηρεσιών; Μήπως δεν τις χρειαζόμαστε, γιατί ο πληθυσμός γνωρίζει και οφείλει να φροντίζει μόνος του τη στοματική του υγεία;

Άλλες αιτίες, αναφέρονται σε κείμενα που ακολουθούν και έχουν δημοσιευθεί (ή πρόκειται να…), τα οποία αποτελούν σταθερές θέσεις όσων δραστηριοποιούνται στο χώρο της δημόσιας πρωτοβάθμιας οδοντιατρικής φροντίδας.

Καταθέτοντας, όμως, την προσωπική εμπειρία διεκδίκησης και ανάδειξης αυτών των θεμάτων, από διάφορους φορείς, χρειάζεται να προσθέσω

α. την άρνηση συναδέλφων να συζητήσουν και να εντάξουν αυτά τα ζητήματα στις διεκδικήσεις του κλάδου, αφού υπάρχουν άλλα σοβαρότερα που μας καίνε (όπως υποστηρίζουν…),

β. το παιχνίδι συναδέλφων με την εξουσία (δηλαδή τον υπουργό και τους περί αυτόν…), όπου ο ένας πετάει το μπαλάκι στον άλλο, κατηγορώντας αλλήλους για αδιαφορία και ασυμφωνία,

γ. την απαξίωση όλων όσων εργάζονται στο δημόσιο και την ανάλογη συμπεριφορά σε όποιες προτάσεις προέρχονται από τον χώρο.

Σχετικά σύντομα, πρόκειται να γίνουν αλλαγές στο πεδίο της πρωτοβάθμιας φροντίδας της υγείας, γεγονός που θα έχει συνέπειες και στο πεδίο της οδοντιατρικής. 10 χρόνια από τώρα, μπορεί να έχουμε την δυνατότητα, κοιτώντας πίσω, να συμφωνήσουμε ότι καταφέραμε κάτι πραγματικά σημαντικό και σπουδαίο, μέσα σε πολύ αντίξοες συνθήκες. Ή πάλι, μπορεί να διαπληκτιζόμαστε για το ποιος έφταιγε που, όταν χρειάστηκε, κοιτάξαμε τι θα γίνει στο μαγαζάκι μας και όχι στην πόλη μας.

ΚΕΙΜΕΝΑ ΑΝΑΦΟΡΑΣ (κάντε κλικ στον δεσμό, έτσι ώστε να ανοίξει το αρχείο σε νέα σελίδα)

Το κείμενο «Η αλλαγή νοοτροπίας είναι προϋπόθεση για καλύτερη πρόληψη και προαγωγή της στοματικής υγείας» (Δημητριάδης Δ. και Κωνσταντινίδης Ρ.), δημοσιεύθηκε στο Περιοδικό του ΟΣΑ, τεύχος 106, σελ. 39, 2012. Αναφέρεται στις διαφορετικές δυσκολίες που συναντά η εφαρμογή προληπτικών προγραμμάτων και τονίζει την ανάγκη προβληματισμού, σχετικά με την ταυτότητα του συστήματος οδοντιατρικής φροντίδας.

Το κείμενο «Αναγκαιότητα οργανωτικής ανάπτυξης της Διεύθυνσης Στοματικής Υγείας του Υπουργείου Υγείας, για την προώθηση πολιτικών στοματικής υγείας» (Βάλτος Ι.), δημοσιεύθηκε  στο Ενημερωτικό Δελτίο της ΕΟΟ, τεύχος 159, σελ. 37, 2012. Αναδεικνύει τη σημασία οργάνωσης των οδοντιατρικών υπηρεσιών σε κεντρικό επίπεδο και την σπουδαιότητα χάραξης πολιτικής για την προστασία της στοματικής υγείας του πληθυσμού.

Το κείμενο «Η σημασία της οργάνωσης των υπηρεσιών της Δημόσιας Πρωτοβάθμιας Οδοντιατρικής Φροντίδας» (Δημητριάδης Δ., Κωνσταντινίδης Ρ.), δημοσιεύθηκε στο Ενημερωτικό Δελτίο της ΕΟΟ, τεύχος 159, σελ. 38-39, 2012. Τονίζει, μεταξύ άλλων, τη σημασία αξιοποίησης του υπάρχοντος ανθρώπινου δυναμικού που δραστηριοποιείται στο χώρο της Δημόσιας Οδοντιατρικής Υγείας.

Το κείμενο «Το σήμερα και το αύριο της οδοντιατρικής φροντίδας στην Ελλάδα» (Δημητριάδης Δ., Κωνσταντινίδης Ρ.), αποτελεί μια σύνθεση όλων των παραπάνω και επιπλέον την κατάθεση πρότασης, σχετικά με την οργάνωση ενιαίου φορέα Δημόσιας Οδοντιατρικής Υγείας.